علاوه بر اينکه خارش پا مي تواند يک مشکل آزاردهنده باشد، ممکن است به عنوان نشانه اي از يک مشکل سلامتي جدي نمودار شود.
چه چيزي موجب خارش پاها مي شود؟
شما در رختخواب و در حال تلاش براي خوابيدن هستيد، اما خارش پاهايتان متوقف نمي شود و رفتن به خوابي شيرين را از شما سلب مي کند. اين بدترين چيزي است که ممکن است اتفاق بيفتد. در اين هنگام که به دليل اين خارش آزاردهنده فکر مي کنيد، به شدت به يک درمان معجزه آسا براي تسکين اين خارش نيازمند هستيد.
درست است که معضل خارش پاها بسيار آزاردهنده است اما خيلي هم موضوع نگران کننده اي نيست، البته در مواردي ممکن است اين خارش ها به مشکلات سلامت جدي مرتبط باشد. در کنار اين خارش ها ممکن است مواردي ديگر همچون قرمزي پوست، تاول، خشک شدن و پوسته پوسته شدن پوست، دانه ها خارش دار و يا حتي متورم شدن پاها را مشاهده کنيد.
ما در اين مطلب به بررسي ? دليل خارش پا و چگونگي التيام و توقف آن مي پردازيم. که البته در مجله سلامتي و تندرستي ماوراي سلامت آن را به تفيل شرح داده اند.
پاي ورزشکار:
پاي ورزشکار بيماري اي است که به عنوان يک عفونت قارچي و دليل اصلي خارش پاها از آن ياد مي شود.
يولندا رگلاند، پزشک بنيانگذار درمان بيماري هاي پا مي گويد: “مکان هاي تاريک و مرطوب محل رشد قارچ هاست، به همين دليل است که قارچ ها در پاي انسان به راحتي و سرعت بيشتر رشد مي کنند.”
Adrian Cotton رئيس عمليات پزشکي در دانشگاه لوما ليندا مي گويد: “اين موضوع شايعي است که اين قارچ ها با راه رفتن پابرهنه در محيط هايي مانند رختنکن هاي سالن هاي ورزشي شدت مي گيرند. اين قارچ ها اغلب خود را به صورت راش قرمز نمايان شده و معمولا از بين انگشتان پا آغاز شده و باعث خارش ميشوند، خارشي که هنگام درآوردن جوراب ها بسيار تشديد مي شود.”
دکتر رگلاند مي گويد که پاي ورزشکار مي تواند به تاول هاي خارش دار روي پا و پوست ترک خورده و لايه لايه منجر شود.
به واسطه خاراندن و ايجاد خراش عفونت هاي باکتريايي ثانويه نيز مي توانند در آن منطقه شکل بگيرند. اگر به طور ويژه مستعد ابتلا به بيماري پاي ورزشکار هستيد، کرم ها و اسپري هاي ضد قارچ اغلب مي توانند شرايط را بهبود بخشيده و عفونت را در حالت خفيف نگه دارند. اگر درمان موضعي به بهبود شما کمک نکرد، به متخصص پوست مراجعه کنيد.
اگزما:
اگزما يک اصطلاح کليدي براي گروهي از شرايط پزشکي است که مي تواند منجر به خارش و التهاب پوست شود، اين بيماري اغلب در سال هاي اوليه زندگي فرد اتفاق مي افتد. درماتيت آتوپيک، شايع ترين نوع اگزما است که معمولا به صورت يک راش قرمز و خارش دار روي گونه ها، دست ها و پاهاي شما خودش را نشان مي دهد.
دانا کانوزو، معتقد است: “خاراندن محل زخم اگزما باعث مي شود که اين ناحيه حساس تر شده و مولکول هاي التهابي که منجر به پيشرفت اگزما و خشکي پوست مي شوند را منتشر مي کند.” او اضافه مي کند: ” بهترين راه براي درمان خارش اگزما، جلوگيري از مرطوب شدن و يا عرق کردن آن ناحيه و استفاده از کرم ها و لوسيون هاي مرطوب کننده است.”
همچنين ممکن است پزشک شما به منظور تسکين اين خارش، داروهاي استروئيدي موضعي يا خوراکي را برايتان تجويز کند.
پسوريازيس
اين بيماري خود ايمني باعث مي‌شود که سلولهاي پوست فوق‌العاده سريع رشد کنند و روي پوست جمع شوند. دکتر راگلند مي گويد:”آن ها همانند سلولهاي پوست معمولي روي پوست جمع نمي شوند و جمع شدن سلول ها روي پوست معمولا به شکل پوسته پوسته هاي سفيد و يا نقره اي خودش را نشان مي دهد”
اين نواحي خشک و فلس دار مي توانند خارش پوست را در مناطقي از جمله پاها ايجاد کنند. او مي گويد: “اين تجمع پوست فلس مانند اغلب روي مفاصل انگشتان پا ظاهر شده و ممکن است با تورم و درد اين مفاصل همراه شود”
کرم ها و پماد موضعي و نور درماني اغلب مي توانند به کاهش علائم پسوريازيس کمک کنند. راگلند مي‌گويد برخي افراد مبتلا به پسوريازيس نياز به داروهاي خوراکي يا نوع جديدتري از درمان هاي تزريقي به نام biologics دارند.
نيش حشرات
بسته به فصل، ممکن است خارش پا ناشي از پشه هاي مزاحم و يا حشرات ديگر باشد. دکتر راگلند مي گويد: “نيش حشرات باعث ايجاد واکنش التهابي از جمله انتشار هيستامين شيميايي در بدن مي شود، بنابراين منطقه نيش دچار خارش مي شود.”
همچنين نيش حشرات مي تواند به تورم، قرمزي و تحريک پوست منجر شود. چند داروي خانگي براي خارش پاهاي ناشي از نيش حشرات نيز وجود دارد.
دکتر راگلند مي گويد: “آنتي هيستامين موضعي مانند بنادريل مي تواند به بهترين نحو به از بين بردن خارش ناشي از نيش حشرات کمک کند، زيرا هيستامين خود عامل ايجاد اين مشکل است.” هم چنين مي توانيد از يخ يا کمپرس سرد براي کمک به تسکين برخي از آن التهاب ها استفاده کنيد.
پوست خشک
دکتر راگلند معتقد است: “در جامعه ما، افراد بيش از حد و به مدت طولاني با آب داغ حمام مي کنند و پس از آن از مرطوب کننده پوست استفاده نمي کنند و همين دليلي بر خشکي پوست آن ها مي شود.” پوست خشک پاهاي شما نيز مي‌تواند چيزي باشد که شما از پدر و مادر خود به ارث برده ايد و يا مي تواند ناشي از شرايط پزشکي و داروهاي خاص نيز باشد.
علاوه بر اين موارد، دکتر Cotton مي افزايد: “عواملي نظير مصرف آب به مقدار کم، مصرف ادرارآورها، و يا قرار گرفتن در معرض گرما و يا نور در صورتي که شدت آن زياد بوده و شما پوستي حساس داشته باشيد مي توانند خشکي پوست را به دنبال داشته باشند.”
دکتر راگلند معتقد است: “اگر خشکي پوست خارش پاها را به دنبال داشته باشد، قسمت هايي پوسته پوسته و فلس مانند و يا ترک خورده را خواهيد ديد.” براي افرادي با پوست تيره، معمولا پوست خشک مي تواند سفيد و يا خاکستري باشد.
آيا اقدامات پيشگيرانه اي براي درمان پاهاي خشک و خارش دار وجود دارد؟ بله ، مي توان براي اين منظور از مرطوب کننده هاي مناسب به طور روزانه استفاده کرد. اگر پوستي بسيار خشک داريد، در شرايطي از مرطوب کننده استفاده کنيد که پوست هنوز مرطوب است، را که با اين کار رطوبت بيشتري حفظ مي شود.
گال
اين بيماري پوستي ناشي از انگل ريزي است که در لايه بالاي پوست قرار دارند. طبق نظر آکادمي پوست و زيبايي آمريکا، به طور معمول گال ها باعث خارش روي دست ها و همچنين پوستي که معمولا با طلا و جواهر در تماسند، مي شود. اما در کودکان، گال مي تواند گسترده تر باشد و کف دست و پا را تحت تاثير قرار مي دهد.
برخي از افرادي که به بيماري پوستي گال مبتلا هستند، با راش، زخم و يا ضخيم تر شدن پوست روبرو هستند. خارش پاي ناشي از اين بيماري معمولا بسيار شديد بوده و اغلب در شب هنگام تشديد مي شود.
دکتر راگلند مي گويد : “از آنجايي که گال از طريق تماس پوست به پوست منتقل مي شود، اين بيماري بدون توجه به سن، وضعيت اقتصادي و نژاد مي تواند توسط هر کسي منتقل شود.” او معتقد است که اغلب افراد مبتلا به گال را مي توان با کرم ها و لوسيون هاي تجويزي درمان کرد؛ البته ممکن است برخي افراد به داروي خوراکي نيز نياز داشته باشند. علاوه بر اين موارد، آنتي هيستامين ها و کرم هاي استروئيدي نيز مي توانند به تسکين خارش و التهاب ناشي از خارش آن کمک کنند.
دکتر کاتن مي گويد: “اگر شما به گال مبتلا هستيد، بايد هميشه بدنتان را تميز نگه داريد چرا که اين بيماري مسري بوده و به راحتي منتقل مي شود. تا زماني که به طور کامل از اين بيماري خلاص شويد هرروز لباس ها، ملافه و روبالشتي هايتان را بشوييد.”
درماتيت تماسي آلرژيک
راش خارش دار روي پاي شما ممکن است ناشي از درماتيت تماسي آلرژيک باشد. درماتيت تماسي آلرژيک واکنش آلرژيک به چيزي است که پاي شما با آن در تماس بوده است. دکتر Canuso مي گويد: “قرار گرفتن در معرض مواد حساس و تحريک کننده مانند مواد شيميايي و يا حتي آلرژن ها در صابون، لوازم آرايشي و گياهان مي تواند باعث درماتيت تماسي آلرژيک شود.” او معتقد است رنگي که در جوراب هاي تيره وجود دارد يکي از عواملي است که معمولا روي پاها تاثير مي گذارد. درماتيت تماسي ناشي از رنگ جوراب هاي تيره، مي تواند در هر جايي که جوراب با پاها در تماس بوده، خارش پاها را به دنبال داشته باشد. براي رهايي از اين شرايط مي توانيد اين جوراب ها را کنار گذاشته و از کرم هاي ضد خارش بدون نسخه استفاده کنيد.
بيماري کليوي يا کبدي
بعضي از شرايط پزشکي مانند بيماري کبد يا کليه مي توانند موجب خارش دست ها و پاها شود. دکتر Canuso توضيح مي‌دهد: ” هنگامي که کليه ها نمي تواند به درستي عمل کند، مايع و مواد زائد کليه ها در خون ما باقي مي مانند، که اين امر مي تواند موجب خارش شديد در همه اندام ها شود، که معمولا ابتدا در پاها ظاهر مي شود.”
درمان بيماري زمينه اي و عوارض آن – چه با داروهاي تجويزي يا دياليز – اغلب مي تواند به تسکين اين خارش کمک کند.